DE BRUSSELSE OVERHEDEN ONTRUIMEN KWETSBARE MENSEN MAAR PAKKEN HET TEKORT AAN OPVANGPLAATSEN NIET AAN

Mehdi Kassou

PERSBERICHT 

Op 21 maart 2025 heeft de Brusselse politie een kamp ontruimd dat was opgericht langs het Humanitair Hub, waarbij tussen de 15 en 20 mensen werden verdreven en een deel van hun persoonlijke bezittingen werd vernietigd. In een context van volledige verzadiging van de noodopvangsystemen, veroordelen leden van het Humanitair Hub-consortium een operatie van verspreiding en het onzichtbaar maken van precaire situaties. Humanitaire organisaties eisen van de overheden – ongeacht het niveau – dat ze een einde maken aan het niet-opvangbeleid en zich houden aan de wettelijke verplichtingen van de staat!

Ontruimen zonder waarschuwing, verplaatsen zonder herhuisvesting

Op 21 maart 2025 om 15u arriveerden een politievoertuig en drie combi’s van de INT-cel van de Brusselse politie – in totaal 18 agenten – aan het Humanitair Hub. Hun missie was duidelijk: mensen met hun tenten en persoonlijke spullen verdrijven van de plek waar ze tijdelijk onderdak hadden gevonden. Het doel? Het vermijden, volgens hun eigen woorden, van het ontstaan van een ‘tentendorp’ in de openbare ruimte.

Gezien de duidelijke disproportionaliteit van het politieapparaat en de coöperatieve houding van de aanwezigen, trok een deel van de ordediensten zich al om 15u30 terug. De rest volgde om 16u, maar niet zonder aan te kondigen dat ze binnen het uur zouden terugkeren met een vuilniswagen om alle spullen weg te gooien die in de tussentijd niet zouden zijn opgehaald. De gemeentelijke vrachtwagen arriveerde uiteindelijk om 16u30 en wachtte een halfuur op de komst van twee politiewagens om het verdere verloop van de operatie te begeleiden.

In minder dan een uur moesten de teams van het Hub de situatie uitleggen aan de aanwezige mensen en een geïmproviseerd systeem opzetten om de spullen te redden van zij die, zonder enige waarschuwing, afwezig waren en het risico liepen hun bezittingen te verliezen.

Rond 17u30 eindigde de operatie. De politie verliet de plek, en liet de verdreven mensen achter zonder enige vorm van opvang – gedwongen om elders opnieuw hun tent op te slaan voor de nacht.

Het “zero tentenkamp”-beleid: de enige belofte die tot nu toe werd nageleefd

Deze politie-interventie illustreert een beleid dat armoede onzichtbaar wil maken zonder iets op te lossen en de humanitaire situatie alleen maar verergert: mensen ontruimen en hun bezittingen weggooien lost het probleem van geen of gebrekkige huisvesting niet op.

Deze actie is des te cynischer en inefficiënter gezien de dubbele context van geïnstitutionaliseerde niet-opvang en de chronische overbelasting van het noodopvangnetwerk. Enerzijds blijft de Belgische staat al meer dan drie jaar vasthouden aan een structureel niet-opvangbeleid tegenover verzoekers om internationale bescherming, waarbij dagelijks tientallen mensen illegaal op straat worden achtergelaten – in flagrante schending van hun fundamentele rechten en ondanks herhaalde gerechtelijke veroordelingen. Anderzijds is het noodopvangnetwerk in Brussel volledig verzadigd en niet in staat om te voorzien in de opvangbehoeften van mannen, vrouwen en kinderen die gedwongen worden te overleven in onwaardige omstandigheden.

Het lijkt erop dat kampverdrijving en verspreiding vandaag de enige antwoorden zijn die de stad Brussel voorziet op de dakloosheidsproblematiek.  

Ondertussen blijven de federale autoriteiten hun wettelijke verplichtingen – Belgisch, Europees en internationaal – negeren, net als hun plicht tot bescherming en opvang. Sterker nog, ze instrumentaliseert de gevolgen van dit beleid door de beelden van deze extreme precariteit te gebruiken om bepaalde nationaliteiten af te schrikken om asiel aan te vragen in België.

Waarborgen van waardigheid en fundamentele rechten, niet het aantal ontruimingen verhogen

Het Humanitair Hub veroordeelt krachtig een beleid dat mensen dwingt om op straat in tenten te slapen bij gebrek aan alternatieven. Niemand slaapt buiten uit vrije wil: deze extreme armoede is het directe gevolg van het gebrek aan opvang en het niet-naleven van de wettelijke verplichtingen door de federale overheid. In deze context zal geen enkele ontruiming de situatie structureel oplossen: enkel de invoering van structurele beschermingsmaatregelen en het respecteren van de wettelijke verplichtingen kunnen de waardigheid van deze mensen garanderen.

Wij eisen dat de overheden onmiddellijk een einde maken aan het niet-opvangbeleid dat dagelijks de fundamentele rechten schendt van mensen op zoek naar bescherming. Wij vragen structurele opvangmaatregelen voor iedereen, ongeacht administratief statuut, evenals de onmiddellijke opschorting van elke ontruiming die niet gepaard gaat met concrete en duurzame huisvestingsoplossingen.

Ondertekenaars en contactgegevens